🇮🇷#پژوهش_ادملاوند edmolavand@
📜#فرهنگ_عامه
💥#جشن_تیرگان
🗓#تیرماه_سیزده_شو
🌸جشن تیرگان، روز پاسداشت مرزها گرامی باد...
🔻جشن تیرگان جشنی است که به پاس کاری بزرگ و بیمانند و ورجاوند که کماندار نامبردار ایران، #آرش انجام داد، برگزار میشود.
📌هفت سال، ایرانیان با #تورانیان که به ایران تاخته بودند، گرم نبرد بودند.
خشکی و تنگسالی هم بر دشواریها و گرفتاریهای جنگ افزوده بود. بهگونهای که هم ایرانیان و هم تورانیان در رنج افتاده بودند از تنکتوشگی، نبرد هم به فرجام نمیآمد.
👈سرانجام بر آن نهادند که به شیوهای دیگر، آن کشاکش و نبرد دیریاز را به پایان بیاورند.
🔻آن راه چاره که یافته بودند، این بود که کمانداری از ایران، تیری بیفکند و مرز میان ایران و توران را با آن تیر، نشانه بزند.
تورانیان این راه چاره را بسیار پسندیدند و آن را یکسره به سود خود پنداشتند؛ زیرا بر این باور بودند که تیر به هر پایه پرشتاب باشد و تیزپر، پهنهای را هرگز در بر نخواهد گرفت.
🏹
🔻کمانداری که برگزیده شد تا بدین کار شگرف دست بیازد، جنگآوری پیر بود به نام آرش.
او در روزی بر نهاده بر ستیغ کوه رویان در #طبرستان برآمد؛ همه توان و جان خود را در تیری که میخواست افکند؛ در دمید و فرو فشرد؛ تیر را در انداخت.
تیر با نیرویی فراسوی و شگفتآور، بیابانها، جنگلها، دریاها، شهرهای گوناگون را درنوردید، در دور جای، در کنده گردو بنی، فرو رفت؛ در شهری به نام حلم در فرارود.
🔻#افراسیاب تیر را نشان زده بود؛ هنگامی که تیر را پس از زمانی دراز، از آنجا به نزد وی آوردند،
نشان و مهر خویش را بر تیر دید و سخنی بیش نداشت که بر زبان براند؛ مگر آنکه، آن مرز را درست و روا بشمارد و سپاه خود را از ایران بیرون بکشد.
هنگامی که این تیر افکنده شد و آن مرز نشان گرفت، خشکسال و تنکتوشگی هم به پایان آمد؛ بارانهای سیلآسا باریدن گرفت.
⛳️این رخداد فرخنده بنیاد، انگیزهای شد که ایرانیان، آن روز را روزی بزرگ بشمارند و آن را جشن بگیرند.
✔️این روایتی است از جناب #کزازی در مورد چرایی گرامیداشت این روز
🥞پیشینیان ما در روز ۱۳ تیرماه که نام ماه و روز یکی می شد، جشنی را به نام #جشن_تیرگان برگزار می کردند.
آنها در این روز مراسم های آیینی زیادی برگزار می کردند. در همین روز #هوشنگ، از پادشاهان پیشدادی، کاتبان را به رسمیت شناخت و به مردم دنیا دستور داد تا در روز جشن لباس کاتبان را بپوشند و مقام آنان را عزیز دارند.
📙آثارالباقیه، ابوریحان بیرونی، فصل نه، عید تیرگان
🌒روز سیارۀ عطارد یا همان تیر
عُطارِد به کاتب ستارگان معروف است. در اشعار فارسی عطارد را کاتب، انشاکننده یا نویسندۀ سیارات دانسته اند.
#عطارد را در گذشته به نام «تیر» می شناخته اند و به همین خاطر روز #تیرگان، یعنی همان شب #سیزدهم_تیرماه را روز مخصوص سیارۀ تیر (همان عطارد) می نامیدند.
#شعر
ای که انشای عطارد صفت شوکت توست
عقل کل چاکر طغراکش دیوان تو باد
📗دیوان حافظ، غزل شماره ۱۰۸
یا این بیت از غزلیات شمس:
عطارد را همیگفتم به فضل و فن شدی غره/
قلم بشکن بیا بشنو پیام نیشکر باری
📘غزلیات شمس، غزل شماره ۲۵۲۶
🖊استاد محمد خسروی
🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄﷽🍃⃟🌸᭄•🍃⃟🌸᭄•
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
@edmolavand
#قرارگاه_فرهنگی_میر_مریم
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
📚پژوهشگر اسناد خطی، تبارشناسی و فرهنگ عامه، شاعر و سخنران، مدیر پژوهش ادملاوند و آوات قلم