پژوهشگر محسن داداش پور باکر

🇮🇷#پژوهش_ادملاوند edmolavand

📲اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی

📜گذری بر فرهنگ و تاریخ شهر اقلید | اکبر رضایی فرد

#ایران_شناسی
#تاریخ
#اقلید
📜گذری بر فرهنگ و تاریخ شهر اقلید
(قسمت اول)

اگر بر اساس مطالعات تاریخی بپذیریم ،داستان های شاهنامه ریشه های تاریخی و ملی دارند.داستان سیاوش و فرود به سه هزار سال پیش از میلاد بر می گردد،یعنی تقریبا پنج هزار سال پیش ،در مورد داستان فرود نگارنده با اقتباس از مقاله استاد احمد تدین که در کتاب هفتم نشریه فرهنگ به چاپ رسیده و تحقیقات انجام شده توسط خودم ،مطالبی را خدمت همشهریان عزیز ارایه می کنم که خالی از نقد نمی باشد .
یکی از داستان های شاهنامه داستان فرود فرزند سیاوش از پادشاهان کیانیان می باشد که بر اساس انطباق با مکان های تاریخی و جغرافیایی به احتمال بسیار زیاد محل حوادث فرود در اقلید می باشد.که نمونه ای از این ابیات آورده می شود
گذر بر کلات ایچ گونه مکن
کز آن ره روی خام گرددسخن
در آنجا فرود وبا مادر است
یکی لشگر گشن گند آور است
کلات احتمالا همین تل قلات در مرکز اقلید است که آثار تاریخی فراوانی در خود دارد،
در جای دیگر از کلات به عنوان دژی پر آب توصیف کرده که هنوز چشمه های اطراف آن گواه همین مطلب است
بیت دیگر
زیک سو بیابان بی آب ونم
کلات است وارد دگر سوی راه جرم
جرم احتمالا همان مکان ارجمان امروزی می باشد که بر اثر گذر زمان تغییراتی در نام یافته است
چو لشکر بیامد به راه جرم.
کلات از بر وزیر آب میم
میم در واقع همان مریم آباد ابرکوه است که امام زاده ای با همین تابلو میم دارد
در اشعار این داستان بیش از ده مکان جغرافیایی مانند تخوار ،سپید کوه،پری باد ،جریره، سخل گزین و.......وجود دارد که همگی حکایت از این دارد که محل حوادث فرود احتمالا در اقلید است .
ادامه دارد
🖊نگارنده #اکبر_رضایی_فرد
💾شناسه ۱۴۰۴۰۴۲۸۱۰۰۸
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─

#ایران_شناسی
#تاریخ
#اقلید

📜گذری بر فرهنگ و تاریخ شهر اقلید
(قسمت دوم)

بخش اول حوض دختر گبر

قبل از هرچیز خدمت همشهریان عزیز عرض کنم که هدف از نگارش این مطالب آشنایی با تاریخ و فرهنگ شهر اقلید و احساس هویت تاریخی و فرهنگی بیشتر خصوصا در نسل جوان است.
هرچند اعتقاد دارم بیشتر خوانندگان عزیز اهل مطالعه و تحقیق هستند و نوشتن این مطالب بردن زیره به کرمان است ،ضمنا مطالب ارایه شده دارای منبع علمی و پژوهشی معتبر می باشد.هرچند خالی از نقد علمی نمی باشد.
یکی از مکان های مهم تاریخی شمال فارس حوض دختر گبر واقع در ضلع جنوبی تل قلات می باشد .تل قلات که اهمیت بسیار تاریخی دارد و دارای استودان ،امام زاده جلیل قدر مورد احترام ،دوچشمه معروف ،مسحد جامع،درخت گردوی بسیار کهنسال ،آثار قلعه ساسانی وقبل از آن،دخمه زردشتیان وآتشکده بوده است .
این تپه در دوران قبل از اسلام وقبل از گرویدن مردم به دین مبین اسلام از اهمیت مذهبی و اجتماعی نزد مردم زردشتی آن زمان برخوردار بوده است .
در ضلع جنوبی این تپه حوض دختر گبر وجود دارد که قدیمی ترین گوردخمه خصوصی در دوره ساسانیان می باشد.
این کتیبه از کتیبه های بسیار مهم وبا ارزش وبا الفبای پهلوی کتابی می باشد و تاریخ دقیق آن متعلق به ۶۳۸میلادی یازدهمو دوازدهم آبان ماه می باشد.
این گور نوشته به نام حوض دختر گبر بر روی صخره ای طبیعی کنده شده است،که بر روی دیواره آن به خط پهلوی با الفبای کتابی در ۲۱سطر نگارش شده است،
این کتیبه متعلق به فردی به نام آهوگ پسر بابک می باشد که مرزبان و سرپرست شبستان در بیشاپور بوده و احتمالا چون موطن اصلی وی اقلید بوده ویا چون این تپه از قداست مذهبی نزد زرتشتیان آن زمان برخوردار بوده وصیت می کند که در این مکان تدفین شود(تاریخ حوض دختر گبر ادامه دارد)

🖊نگارنده #اکبر_رضایی_فرد
💾شناسه ۱۴۰۴۰۴۲۸۱۰۰۸
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─

#ایران_شناسی
#تاریخ
#اقلید
📜گذری بر فرهنگ و تاریخ شهر اقلید (قسمت سوم)
بخش دوم حوض دختر گبر

ضمن عرض سلام خدمت همشهریان عزیز در قسمت قبل به صورت مختصر در خصوص کتیبه حوض دختر گبر مطالبی ارایه گردید.
این کتیبه دارای ۲۱سطر می باشد که تعدادی از سطور آن مخدوش واز بین رفته است ،اما همچنان با ارزش می باشد،
بر اساس شواهد موجود فردی که دستور ساخت این دخمه را برای خودش می دهد .یک روز بعد از فوت با توجه به اینکه در فصل پاییز هم بوده به صورت چمپاته(رحم مادر )در این حوض جا داده می شود .وشبیه به گور دخمه های مناطق خسروشیرین و جنوب اقلید به صورتی که آب و خاک را طبق آیین آن زمان آلوده نکند دفن می گردد.
چون این فرد صاحب منصب بوده مقداری از آیین زردشتی که ابتدا جسد را خوراک کرکس می کردند و سپس استخوان را در در استو دان قرار می دادند عدول کرده است
متن نوشته باقی مانده به شرح زیر است
(((این دخمه را آهوگ پسر بابک مهتر دلیر و سرپرست شبستان(حرم)مرزبان شهرستان و بیشاپور ،فرموده برای خویشتن کردن واین ماه آبان سال ششم سلطنت یزدگرد شاهنشاه و در روز خور (۱۱آبان)۶۳۸میلادی به سوی تقدیر رفت و روز ۱۲ آبان تن این آهوگ به دخمه نهاده شد او فرمود خواسته مالی به ارزش دویست استیر مزد بدهند.))))
احتمالا بر روی این حوض.تابوت و اتاق و محصور بوده است .و دارای نگهبان نیز بوده است .
این کتیبه از این نظر بسیار اهمیت است که تنها کتیبه ای است که در آن اشاره به یزدگرد سوم شده است و قدیمی ترین کتیبه تاریخ دار گور نوشته می باشد.
این کتیبه ۱۳سال قبل از سقوط ساسانیان و مرگ یزدگرد سوم نگارش شده است
تقریبا همزمان با هجرت پیامبر عظیم الشان اسلام حضرت محمد صلوات الله علیه از مکه به مدینه این کتیبه نیز ایجاد شده است
نتیجه اینکه شهر اقلید فقط بر اساس حوض دختر گبر و بدون توجه به سایر آثار تاریخی و سفرنامه ها ،قدمتی بسیار طولانی همراه با تمدن بوده ،که جوان عزیز امروزی باید از این موضوع آگاهی داشته باشد
نگارش اکبر رضایی فرد
منابع متن حوض دختر گبر
-نصرالله زاده ،سیروس(۱۳۹۸)مرزبان در بیشاپور،تدفین در اقلید ،نگاهی به گور نوشته اقلید .مجله پژوهش های ایران شناسی سال نهم شماره دوم پاییز وزمستان۱۳۹۸
گروپ ،کرد(۱۳۸۵)نبشته های تازه یافته از روزگار ساسانیان ،یافته های تازه از ایران باستان ،تهران ققنوس ۳۵۱-۳۹۹
🖊نگارنده #اکبر_رضایی_فرد
💾شناسه ۱۴۰۴۰۴۲۸۱۰۰۸
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─