🇮🇷#پژوهش_ادملاوند edmolavand@
📜انجامه ملانجف لزوری | تاریخی از لفور | قلعه و جنگ نوذر و اسکندر
﷽ن و القلم و ما یسطرون
📩شناسه ۱۴۰۳۱۱۲۰۲۳۱۷
#انجامه
#ملانجف_لزوری
#لفور | لفور | سوادکوه
📖در بخشی از انجامه ملانجف لزوری آمده است:
{{...تیمور کالی۱ بعد از انتظام امور در دیوا۲ با افراد لشکر نوذر۳کرسنگ۴ را توجه نهاد و تسی۵ به وصف زر سکّه زد. جاوه۶ را با معدودی از رجال بازیر۷ و گانی۸ و اوتی۹ و آرسو۱۰ و آهه۱۱ و اسکلم۱۲ به عهد وفا ابقا سلطنت کرد. به ایشان که مازیارنشان۱۳ است اسکندر۱۴ نه اسباب جدال باشد و نه تدارک بر قتال ...[ناخوانا] نوذر به بابلک۱۵ تافت و نیزه از کمان بر خصم بر قلک۱۶ لپور۱۷ اردو نهاد. به مازین۱۸ دمی لشکریان در کرسنگ استحمام به نو خرام امر شدند. چون پاسی از شب بگذشت اسکندر به لشکریان ...[ناخوانا] به اسپرغازک۱۹ شبیخون بردند گویی رودبار۲۰ به اوساخ انحا خبائث و آثام ۲۱ ابلیس تسخیر آمد. اسباب جدال و تدارک ادوات قتال به امارت شالان۲۲ و قاران۲۳ جهانی برافروخت که معمّرین قبیله و محترمین طایفه در لپور به اشارت خوف دارند. نوذر دیا۲۴ با جمعی از لشکریان جعفر رئیس۲۵ و متعلقان بنار۲۶ روی توجه به غازک۲۷ نهاد که "إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَالْفَتْحُ" آن فعل و قول ناپسند به خنجر حق به درک امحا شد.}}
📜تاریخ نگارش انجامه👆:👇
سنه ۱۲۱ قمری برابر با آبان ماه ۱۰۸۸ خورشیدی
👇👇
{...فی شهر شعبان المعظّم فلسنه ۱۲۱ [سال ۱۱۲۱ قمری] کتبه اقل الطلاب لزور ملانجف غفرالله ...[ناخوانا] لوالدیه و لمن له حق علیه تمّت بعون الله}
📚ک خطی انجام نامه محسن صص ۱۰۱ و ۱۰۲
🔴 به منظور حفظ حریم شخصی، انتشار نمایه یا اصالت سند و یا نام دارنده ی این اسناد به خودشان واگذار شده است.
📝پانویس:
۱/تیمورکالی: تیمور کالیکلایی لفور سوادکوه
۲/دیوا: شهری قدیمی در لفور | آبادی در کنار قلعه کرسنگ در بالادست سد البرز در حوضه رودخانه کرسنگ | آبادی به همین نام در بندپی غربی بابل وجود دارد.
۳/نوذر: از فرماندهان محلی لفور
۴/کرسنگ: قلعه کرسنگ در لفور | نام رودخانه
۵/تسی: تسی کلا: آبادی در ضلع غربی کالیکلا لفور
۶/جاوه: جاوه چال/جعفرچال : آبادی که در پایین دست قلعه مازیار در ضلع شمالی روستای مزی درّه لفور
۷/بازیر: بازیرکلا: ضلع غربی آبادی عالم کلا لفور
۸/گانی: گونی کلا: در مسیر عبور حوالی آبادی تمر لفور
۹/اوتی: اوتی سر: از دهات لفور در عصر قارن /باستانی
۱۰/آرسو: آرسورسر: همان👆
۱۱/آهه: همان👆
۱۲/اسکلم: اسکلیم: همان👆
۱۳/مازیارنشان: فردی که به اقتدار و اخلاق شبیه مازیار بود | مازیار از حاکمان لفور
۱۴/اسکندر: از مهاجمین وقت در لفور
۱۵/بابلک: رودخانه بولک یا بابلک
۱۶/قلک: قلعه قَلِک روبروی آبادی عالمکلا لفور در مرتع جنگلی کاهنه که نزدیکی رودخانه ی بابلک یا بولک واقع شده است.
۱۷/لپور: لفور سوادکوه
۱۸/مازین: قلعه مازیار در آبادی مزی درّه یا مازیار حوالی دربند در جنگل چاوه چال لفور
۱۹/اسپرغازک: قلعه اسپر درّه در کنار رودخانه ی اسپردرّه آبادی غوزک رودبار لفور
۲۰/رودبار: آبادی غوزک رودبار لفور
۲۱/اوساخ انحا خبائث و آثام: تمامی صفات رذیله و چرکها و گناهان | شیطان صفت
۲۲/شالان: نامشخص | قصری در لفوز
۲۳/قاران: قارن | دارالحکومه متعلق به قارنها در گذشته
۲۴/دیا: در شماره ۲ توضیح داده شد.
۲۵/جعفررئیس: نام رییس قبیله در لفور
۲۶/بنار: از طوایف لفور
۲۷/غازک؛ آبادی غوزک رودبار | قلعه غوزک
🔎#خوانش:
#محسن_داداش_پور_باکر
۱۴۰۳/۱۱/۲۰
📙📘📓📗📒📕📔
💌چاپ و نشر مطالب #بدون_نام بردن از نگارنده و منبع #پژوهش_ادملاوند مجاز نبوده و درج منبع الزامی است.
🟠با توجه به نسبی بودن علم تاریخ، این مطالب تا زمانی اعتبار دارد که سند اصیل و متقنی آن را نفی نکند.
در صورتی که اسناد جدید و دارای اصالتی به دست آید که با مطالب موجود در این پژوهش تعارض داشته باشد، نگارنده بدون هیچ گونه تعصبی ، آن را خواهد پذیرفت.
🟡تمامی حقوق برای محسن داداش پور باکر محفوظ است .
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_اِدمُلّاوَند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
📩استاد علی حسین صادقی:
سلام و تشکر. اینجا نقاش طبیعت رخت سفید پوشانده
🔲در بند ۱ احتمالا #تیمور ریس از حاکمان لفور بودند به نام های تیمور رئیس. شیرزاد ریس. بیجن ریس و نوذر رییس و حوا رییس و غیره
📌بند ۴ #قلعه_گرسنگ به زبان طبری و محلی کر یعنی پرتگاه با شیب زیاد باجنس سنگ لات به زبان محلی یا رسوبی صابونی و در زیر قلعه رودی به نام قلعه بعد از انقلاب در زمان فعالیت شرکت کارسنگ رود معروف شده است.
📌بند ۶ روستای #مزدیدره یا #مازیار دره صحیح است.
📌بند ۸ #گونی_کلا نام مرتعی در عبور روستای تمر.گانی صحیح نیست طایفه گونی باتوجه به اسکلت بیرون آمده در حین احداث جاده نشان از قدمت قبل از میلاد انسان های عصر اندر تال دراز قد و کله دروش یا دوسر یا هالیکو دوسپال را می دهد ضمنا در کتاب لفور قید شده است.
📌بند ۱۰ #ارسیو یا #ارسو سر همان آسیاب می باشد که با آب رود گرسنگ گندم و برنج را آسیاب می کردند.
📌بند ۱۲ #اسکلیم و در گویش بومی اسپه یعنی سفید ولیم یعنی سنگ های رسوبی نرم که هنوز سفت نشدن یا به زبان علمی استلکمیت و استلکتید چکیده و چکانده قندیلی در کتاب آوردم.
📌بند ۱۴ #اسکندر_مقدونی صحیح است.
📌بند ۱۸ #موزین در زیر قلعه گرسنگ مرتعی تخت و همن به زبان محلی که محل بارگیری و استراحت و چاشتخوران بوده و دامداران پنو می گفتند.
📌بند ۱۹ #اسپر_غوزک_رودبار یعنی #اسپر_دره در روستای غوزک رودبار واقع است غازک صحیح نیست.
📌بند ۲۲ #شارقلد مقارن بود با حمله اعراب به لفور و حاکمیت قارنوندان اسمی ترکیبی عربی و طبری. شارع یعنی راه بزرگ و با اهمیت سوق الجیشی قلد به زبان بومی باریکه مهم و نظر دیگری هم هست به دلیل وجود درخت شار به شارقلد معروف شده است.
باتشکر
🖊#علی_حسین_صادقی
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
Mohsen Baker:
✍سپاس فراوان از توجه شما
حضرتعالی مستحضرید که در خوانش سند و تطبیق آن با عرصه و اعیان سخت باید پژوهش و تحقیقات میدانی صورت گرفته و از یافته ها نباید غافل شد.
📌توجه به انجامه مرحوم ملانحف لزوری در سنه ۱۱۲۱ قمری در حالی است که قطعا خودش در منطقه حضور فیزیکی نداشته و از منابع نوشتاری تاریخی، یافته های شفاهی و صاحب نظران وقت بهره جسته است.
در خوانش کلمه #گانی صراحت دارد و بصورت #گونی مکتوب نشده است. محتمل است که در آن دوران به الف تلفظ میشده و یا اینکه محقق اینگونه تصور نموده و دچار اشتباه و خواسته باشد آن را به گویش فارسی مکتوب کند.
بند ۱۰:
صاحب انجامه می گوید که تیمور کالی به همراهی #نوذر سکه ضرب نموده و پس از آن در محلات و آبادی که متن پشت سر هم صراحت داره از جمله بازیر و گانی (گونی) قرار حکومت برقرار کرده است. در آسیاب #اسیو که نمی شود حکومت برقرار کرد؟!👈 ((....به عهد وفا سلطنت کرد.)) هرچند #آرسو شبیه #اسیو و قرین هست اما وجود حرف #را در این واژه این محتمل را دور میکند.
آر+سو : آرسو
آ+سو: اسیو
اسکلم یا اسکلیم : به نظر می رسد اشاره به همان دهی از دهات قدیم و باستانی در لفور باشد چرا که تیمور کالی و نوذر با اتحاد هم سطلنت را در محلات توسعه و برقرار کردند و این مفاهیم از خواندن انجامه اقتباس میشود.
از طرفی درآمیختن این واژگان با طبیعت، اصلاحات بومی، گویش محلی و نام رودخانه ها، چشمه ها و مرتع نیز دور از تصور نخواهد بود.
واژه ی #غازک در متن انجامه صراحت دارد [بدون #واو] و قطعا به دلیل عدم شناخت کافی ملانجف لزوری و فاصله ی مکانی از منطقه لفور و تمایل به گویش رایج ؛ فارسی آن را اینگونه بیان نموده است.
و یا شاید در آن زمان اینگونه در نزد حاکمان مکاتبه میشده است؟
📌شالان: شارقلد 👈 سپاس فراوان
💌حتما از نکات ارزشمند شما بهره خواهم برد.
🖊#محسن_داداش_پور_باکر
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📩#نامدار_عموزاده:
کار شما بسیار عظیم و با ارزشه
موفق باشید.
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📩 استاد محمدصادق طهملسب پور:
درود جناب داداشپور عزیز .
خدا قوت خدا قوت ،
مثل همیشه عالی، خیلی جالبه ،
یه کتابچه..... بنام .... #دیوا تو منطقه لپور داریم. برام جای سوال بود چرا کتابچه اونجا رو بنام دیوا گذاشتن؟ پس نگو اونجا هم در قدیم روستا یا شهری و هم اکنون منطقه یا جنگلی بنام دیوا داریم.
چه جالب، واقعا مطالب و اسنادی رو که تهیه می‌کنید قطعا بسیار سخت و مشقت بار و بعضاً سنگین که جنابعالی با مهارت تفسیر می کنید.
قطعا اثری فوق‌العاده ماندگار از خود بجا خواهید گذاشت.
ان شاالله موفق باشید.
درود بر شما سپاس فراوان.
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
📩استاد محمد عابدی:
سلام و عرض ادب
ممنون از لطف شما
بسیار مطلوب مرقوم فرمودید.
اما به نظر می رسد که سال قمری و شمسی فوق الاشاره با هم تطبیق ندارند.
۳/ #نوذر از طوایف ساکن در #میرارکلا ی لفور می باشند.
۶/ #مرزیدره یا #مازیار دره صحیح تر هست.
۱۱/ #آهه نام آبادی یا مرتع جنگلی واقع در ضلع جنوبی روستای #درزیکلا لفور و ضلع شمالی روستای گالشکلای لفور می باشد.
۱۲/ #اسکلیم نام مرتعی واقع در ضلع جنوبی گالشکلا لفور که فعلا آبشاری به همین نام معروف در لفور معروف می باشد. ضمن اینکه رودخانه #گالشکلا به همین نام مشهور هست ، اسکلیم رود.
۱۵/ بابلک با #بولک فرق دارد. از درازترین مسیر رودخانه بابل، #بابلک هست که از ییلاقات: برون، گلیران، کریوش، کالی بن، ضلع شمالی قله تاریکلی، امام زاده حسن و ضلع جنوبی #قله_وسو سرچشمه می گیرد و در پایین دست روستای مرزیدره پس از پیوستن اجتماع رودخانه های سه گانه (اسکلیم رود، آذر رود و کارسنگ رود) به آن ، نام رودخانه بابل را می گیرد
و اما بولک نام رودخانه ای در بندپی شرقی هست که از روستای #ویتله سرچشمه گرفته و پس از عبور از روستاهای #درزاکش و #شاه_زاده_رضا و #لدار و #امیرده در روستای #گردرودبار به #سجرو می پیوندد.
۲۵/ #جعفر_رئیس یا همان جعفری، در روستای رئیسکلای لفور ساکن بوده اند.
۱۴۰۳/۱۱/۲۱
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
#لفور
📩نویسنده: #علی_فیروزجائی
یکشنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۳
ساعت: ۱۲:۱۱
✍سلام خیلی جالب و ارزشمند بود. برای شناسایی دیرینه و قدمت منطقه لفور و مناطق همجوار بسیار راهگشا خواهد بود.
دست مریزاد
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
📚پژوهشگر اسناد خطی، تبارشناسی و فرهنگ عامه، شاعر و سخنران، مدیر پژوهش ادملاوند و آوات قلم