پژوهشگر محسن داداش پور باکر

🇮🇷#پژوهش_ادملاوند edmolavand@

#ایل #طوایف #طایفه #خاندان #عشایر #ایران
#پاشا

🔲ایل پاشا
🌿از جمله خاندان‌هایی که در ایران فرهنگی مستقرند و #نویسنده از آنها نام برده است، عبارتند از:

۱. پاشا:
یکی از خاندان‌های قدیمی مازندران بوده و مرکز اصلی آنها، در کجور می‌باشد.

۲. پاشی:
از اقوام سیاه پوشان کافرستان افغانستان که در دهکده پاشی کابل ساکنند.

۳. پاشا ناسنگی:
از خاندان‌های ساکن در گیل کلای میخ ساز کجور که از ناسنگ بدین جا آمده‌اند.

📚منبع:
«نام نامه ایلات و عشایر و طوایف (ایران تاریخی و فرهنگی)»، اثر فارسی #منوچهر_ستوده، با همکاری خانم خورشید مؤمنی، به بیان نام و مکان زندگی ایلات، عشایر و طوایفی که در ایران زمین می‌زیسته‌اند، پرداخته است.

📌برطبق واژه‌نامه برخط ریشه‌شناسی (Online Etymology Dictionary) اسمِ پاشا از کلمه «باش» به معنی «سر، رئیس» مشتق شده‌است که خود از ترکیب واژگان «پتی» در زبان پارسی پهلوی، به معنیِ «ارباب» و «سرور» و کلمه «شاه» ساخته شده‌است.

📌براساس فرهنگ انگلیسی آکسفورد استفاده از لقبِ «پاشا» به قرن هفدهم میلادی برمی‌گردد و در زبات فارسی پهلوی از ادغام دو کلمه «پاتی» و «شاه» حاصل شده‌است.

📌جری باکاراک و یوسف ولید مرعی، محققانِ تاریخ اسلام و مسائل مربوط به قرون وسطی معتقدند که به احتمال زیاد «پاشا» شکلِ کوتاه‌شده واژه پارسیِ پادشاه است.

📌پاشا (به ترکی استانبولی: paşa) یک مقام بالا در سیستم سیاسی امپراتوری عثمانی بوده‌است که معمولاً به فرمانداران، تیمسارها یا دیگر اشخاص بزرگ داده می‌شد.

📌سوان نشانیان، روزنامه‌نگار و سفرنامه‌نویس ارمنی‌تبار اهل ترکیه، معتقد است که پاشا مشتق کلمه بچه (beşe) در ترکی به معنای «پسر» و «شاه‌زاده» است که در پارسی هم معنای مشابهی دارد

📌لقبِ پاشا اولین بار در قرن هشتم هجری برای سلیمان، فرزندِ ارشد اورخان یکم، پسر عثمان یکم و نوه ارطغرل، دومین حاکم بیگ‌نشین عثمانی، به‌کار رفته‌است.

📌در امپراتوری عثمانی، تنها سلطان حق اعطای عنوان پاشا را داشت. لوسی مری جین گارنت، توده‌شناس و جهان‌گردِ قرن نوزدهم، طی زندگی و سفرهای متعددی که در شهرها و روستاهای ترکیه داشت، در سال ۱۹۰۴ مقاله‌ای نوشت که و در آن به این نکته اشاره کرد که این «تنها لقبِ ترکی‌ست که با خود رتبه و اولویت مشخصی را به همراه دارد.»

📌در مصر هم، که توسط حکومت عثمانی‌ها در سال ۱۵۱۷ تصرف شده بود، لقبِ «باشا» مورد استفاده قرار گرفت.

📌 پاشاها بالاتر از بیگ‌ها و آقاها، اما پایین‌تر از خدیوها و وزیران قرار داشتند.
https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7

📌علی پاشا زانوسی:
كلمه پاشا اصطلاحي بسيار عام و با گستره اي بالا است كه مو شكافي و رد يابي را در اين حوزه دچار ابهام مي نمايد. ولي آنچه منقول است حاكي از اين مطلب است كه طايفه پاشا از ناحيه ثقف مصر كه منتسب به نسل مختار ثقفي نيز مي باشند به ايران آمدند ، بنا بر دو قول : اولا" به عنوان نيروهاي زبده و كار آزموده و رزمي سوار كار به همراه لشكر مختار به خون خواهي امام حسين در كربلا و نهايتا" اعقاب آن حضرت در ايران و دوم: دستگيري و سركوب لشكرامير تيمور لنگ گوركاني كه از ناحيه قفقاز به ايران حمله كرد و تا امپراطوري عثماني رسيد، حريفي زبده را ميطلبيد تا اين ديكتاتور خونخوار را معدوم سازند. ولي آنچه بيشتر در اينجا قابل دفاع مي باشد ، خط و سير اين طايفه در ايران و شمال كشور است...
http://pasha-zanousi.blogfa.com/post/57

📎این پژوهش کامل و جامع نیست
🖊#محسن_داداش_پور_باکر
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─