- #پژوهش_تبارشناسی_اِدمُلّاوَند
- 🎶نگاهی به آواز کتولی مازندران
- 📝به پژوهش محسن داداش پور باکر
- ✍کتولی یکی از لحنهای آوازی موسیقی مازندران است، که مضمون شعرهای آن، بیشتر عاشقانه است. برای اینکه به شور و هیجان کتولی بیفزایند، با ((شواش)) یا ((کَلِّه وَنگ)) با خواننده همراه می شوند.
- ✍پس از کتولی، غالبا ترانه ای شاد (کیجاجان و معصومه باکر) به اقتضای مجلس خوانده می شود.
- ✍کتولی از دو بخش بلند و کوتاه تشکیل شده که از فراز و ارتفاع صوتی بالا شروع می شود و با ((کل حال)) پایان می یابد.
- ✍کتولی با گوشه های موسیقی ((حاجیانی)) در ایران منطبق است.
- ✍بر پایه ی منابع صوتی موجود، بهترین کتولی شرق مازندران را اصغر کتولی (اتولی) و میانه را نورمحمد طالبی و منصور ایزدی اجرا کردند.
- ✍نظر طیاریزدان لموکی و احمد محسن پور:((به نظر می رسد کتولی در آغاز کتویی بوده که منسوب است به کتو، در اوستا کتو به معنی بزرگ آمده است. کتو مسنکه به معنی بزرگ و کخ گرفته شده است.))
- ✍کتولی در دهخدا دو معنا نوشته شده: الف)در تداول مردم گناباد، کهنه، بیکاره:ظرف کهنه کتول است.
- ب)کتول الارض؛پشته های زمین و آنچه بلند برآمده باشد از آن.
- ✍کتولی در فرهنگ معین: کوتوال به معنای حاکم اندرون شهر، نگهبان قلعه، قلعه بیگی، قلعه دار و دژبان است.
- ✍کتاب فرهنگ گفتاری در موسیقی ایران، کیوان پهلوان و سیداحمد حسینی:((...اما علت اینکه به آنان کتول گفته شده این است که مهاجران اولیه آنان از سیستان، امیر و داروغه قلعه و قلعه بان بودند و کوتوال و کوتول نامیده می شوند.))
- ✍کتاب فرهنگ واژگان تبری: ((کتول؛ کسی که رسم چوپانی را نداند. کشاورز و زارع. گاوشیرده. غریب و بی کس. کسی که از شهر و دیارش جدا افتاده باشد.))
- ✍گویش مردم منطقه ی دوسر شمار_حوزه ی بخش دودانگه ساری_ روستای بالا ده، پایین ده، قلعه و...به غبعب، کتور می گویند.
- ✍در مازندران، گالش های گاودار، مردمی که در روستا زندگی می کنند و به شغل دامداری مشغول نیستند،((کتول)) می نامند.
- ✍گالشها به گاوهایی که روستاییان در منزل خود نگهداری میکنند((کتول گو)) می گویند(یعنی گاو روستاییان و گاو گالشها) در این چسم انداز به گاوداری که در جنگل زندگی میکند و دارای شغل دامداری ات، گالش گفته میشود، و به کسی که در روستا هست و به کار غیر دامداری مشغول است، کتول میگویند.
- 📝محس داداش پور باکر
- ۱۳۹۷/۰۲/۱۹
- ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
- #پژوهش_تبارشناسی_اِدمُلّاوَند
- @edmolavand ﷽
- #آوات_قلم
- http://mohsendadashpour2021.blogfa.com
- 📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─