پژوهشگر محسن داداش پور باکر

📜پوشش سنتی مردم تبرستان

#پژوهش_تبارشناسی_اِدمُلّاوَند

#چارقد / چُرقد / چِرقدcargad / corgad / carqad
👇
✍روسری بزرگ و مربع شکل از جنس کتان یا کرواس، ململ، چیت، ابریشم با پارچه ی پشمی در رنگ ها و طرح های گوناگون با تصویری از شکوفه ها، گل ها و میوه های بومی است.
به چارقدهای سفیدرنگ، ململ چارقد، و به ململ چارقد نازک وال چارقده میگفتند.

#چرخ کلا / دوردوری کلا
👇
✍از اواخر دوره ی قاجار، این کلاه لبه دار از پارچه مخمل مرغوب و ضخیم شبیه جیر، درست می شد و نوار پارچه ای براقی به عرض دو تا سه سانتی متر در محل اتصال لبه به قسمت برجسته ی کلاه دور آن بسته می شد. چرخ کلا را که به کلاه شاپو مخملی نیز معروف بود، افراد میانسال و متمول بر سر می گذاشتند.

#چغا / چوخا پشلوار
👇
✍چوخا به معنی کت و پشلوار به معنی شلوار پشمی است و چغا، کت پشمی ضخیم از جنس پشم گوسفند بود. پارچه ی بافته شده از پشم خالص گوسفند را «پشتن» می گفتند. این پارچه بسیار بادوام و مناسب مناطق پر خار و خاشاک کوهستانی و جنگلی بود.

#چین دار پیرن؛ (پیراهن چین دار)
👇
✍این پیراهن را بیشتر زنان مسن می پوشیدند، چین دار پیرن از دو تکه ی بالاتنه و دامن، از جنس نخ و چیت تهیه می شد، يقه ی آن گرد، هفت، نظامی یا شکار، فرنچ و به ندرت انگلیسی با سه دکمه روی سینه بود، آستین پیراهن بلند بود و مچ آن را با دکمه یا کش می دوختند. در یک پهلوی آن جیب کوچکی دوخته می شد.

#دس جرب
👇
✍دستکش پشمی دست بافت که برای روزهای سرد زمستان می بافتند.

#دونی / دِوندی کوش
👇
✍این کفش چرمی دارای بندی بود که روی پا بسته می شد.

#راحتی / راحت پا
👇
✍این کفش چرمی جلوبسته و راحت، شبیه نعلین بود و پاشنه نداشت.

#زمزم
👇
✍پارچه ای بسیار با کیفیت، ظریف و گرانبها که عمدتا برای تهیه ی روسری و در گذشته های دور، به ندرت ، برای دوخت لباس عروس به کار می رفت.

#زنبیل کلا
👇
✍این کلاه لبه دار حصیری که از نوعی گیاه مردابی بافته می شد، مناسب استفاده هنگام کار کشاورزی در هوای گرم و آفتابی بود.

#زنونه جرب / جورب
👇
✍زنان این جوراب را از الیاف پشمی و با نخ پنج میل می بافتند. جوراب زنانه، معمولا ساده و تک رنگ یا از الیاف رنگارنگ به شیوه ی ساده، بادانه های ریز با کش باف بافته می شد.

#زیرشلوار
👇
✍شلوار مردانه ی خانگی از جنس تترون یا چیت، با الگویی ساده که به شکل راسته و کمرکش دار دوخته می شد.

#سراقوچ
👇
✍این کلاه زنانه که آن را زیر چارقد، روی سر می گذاشتند، از پارچه ی نخی با الگویی مشابه کلاه کودک و دارای دنباله ی بلند استوانه ای بود، لبه ی سرافوج را حاشیه دوزی و چین کش می کردند. کار سراقوچ در قسمت جلو، نگهداری مو و در پشت سر پوشش و نگهداری گیسوان بود. سراقوچ را با دو بند کوتاه، زیر گردن محکم می کردند. اندازه ی دنباله ی استوانه ای سراقوچ متناسب با بلندی گیس بافته شده بود.

#سربند
👇
✍پارچه ی مربع شکل مشکی رنگ که قسمتی از آن سکه دوزی می شد. سربند را به صورت تا شده یا لچک مانند به گونه ای روی سر می بستند که قسمت سکه دوزی شده روی پیشانی قرار گیرد. معمولا زنان مسن از سربند استفاده می کردند.

#سرشلوار، پشلوار
👇
✍شلوار یا شالبال را معمولا از کرباس تهیه می کردند. شلوار زمستانی را غالبا از پارچه ی چوخاء (پشمی) می دوختند و با کت هم رنگ از جنس چوخاه می پوشیدند. به این کت و شلوار چوخا / چخا پشلوار می گفتند. در دوران متأخر، اشراف، بیشتر، شلوارهایی از جنس فاستونی می پوشیدند. شلوارهای مازندرانی بدون پولک با دکمه بودند و بلندی آنها تا مچ پا می رسید.

#شب کلا
👇
✍این کلاه کوچک مردانه از جنس نمد بسیار ظریف بود و برخلاف نامش، بیشتر روزها استفاده می شد.
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
#پژوهش_تبارشناسی_اِدمُلّاوَند
@edmolavand ﷽
📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
#آوات_قلم
http://mohsendadashpour2021.blogfa.com
📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─